Wzmocnij swoją odporność, dbaj o mikrobiom!
Anna Reguła

Jesień i zima to szczególny okres wzmożonego dbania o odporność człowieka, jednak prawdą jest, że o nasz układ immunologiczny należy troszczyć się cały rok tak, aby w trudnych momentach był gotowy do obrony przed wystąpieniem infekcji. Co ważne, układ odpornościowy możemy pobudzać również w sposób niefarmakologiczny, tylko przez nasze codzienne praktyki prozdrowotne związane z budowaniem odpowiednich nawyków i zdrowym stylem życia. Zaliczyć można tutaj takie czynniki, jak aktywność fizyczną, odpowiednią jakość i ilość snu, wypoczynek, regenerację, nawodnienie czy też pełnowartościową dietę. Sposób odżywiania ma bowiem ogromny wpływ między innymi na odżywienie mikrobiomu jelitowego człowieka dlatego populacje drobnoustrojów mogą różnić się u poszczególnych osób. Przy nieodpowiednim jego składzie wynikającym między innymi z doboru wysoko przetworzonego i ubogiego w błonnik pożywienia może dojść do osłabienia układu odpornościowego oraz wzrostu podatności na choroby. Niektóre gatunki bakterii zapobiegają bowiem namnażaniu się drobnoustrojów patogennych.

W obecnej literaturze naukowej daje się dostrzec przesłanki o wpływie mikrobioty jelitowej na stan skóry (jej homeostazę). Okazuje się, że pacjenci z trądzikiem wykazują mniejszą różnorodność mikrobioty, która została sklasyfikowana jako enterotyp diety zachodniej (osoby z trądzikiem młodzieńczym mają więcej bakterii typu Bacteroidetes niż te o normalnej skórze). Niektóre szczepy bada się również pod kątem bezpośredniego hamowania rozwoju trądziku. Bakterie jelitowe wytwarzają także metabolity, takie jak krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe. Co w takim razie powinno znaleźć się na talerzach aby nasza flora bakteryjna jelit miała się dobrze, a czego unikać?

Spożywaj jak najmniej produktów przetworzonych, tj. oczyszczonych, o małej zawartości błonnika, bogatych w cukier i tłuszcze nasycone oraz trans. Mikroflorze nie będzie także sprzyjała także nadmierna konsumpcja alkoholu. Dietę warto opierać na warzywach i owocach - zgodnie z wytycznymi powinniśmy ich spożywać co najmniej 400g dziennie, jednak każda dodatkowa porcja przyniesie kolejne korzyści zdrowotne. Dobre mikroorganizmy można przyjmować nie tylko pod postacią preparatów farmeceutycznych, ale przede wszystkim pod postacią kiszonek czy też mlecznych napojów fermentowanych (kefir, jogurt, maślanka, mleko acidofilne). Pożywką dla dobrych bakterii będą także prebiotyki, które można znaleźć choćby w cebuli, czosnku, topinamburze, zielonych bananach, płatkach owsianych czy też gotowanych i ostudzonych ziemniakach.

Nie zapominajmy także o produktach pełnoziarnistych (codziennie przynajmniej 3 porcje) czy też zdrowych tłuszczach, szczególnie kwasach omega-3 - zarówno w kontekście budowania odporności, jak i pięknej skóry. Ogranicz spożycie tłustych mięs, wędlin, tłustych produktów mlecznych (ser topiony, ser żółty, śmietana). W miarę możliwości staraj się zamieniać je na tłuszcze roślinne. Wybierając żywność warto kierować się zasadą sezonowości.

Piśmiennictwo:

  • Gajewska J., Błaszczyk M.K.: Probiotyczne bakterie fermentacji mlekowej (LAB). Postępy Mikrobiol. 2012, 51, 1: 55-65.
  • Kau A.L., Ahern P.P., Griffin N.W., Goodman A.L., Gordon J.I.: Human nutrition, the gut microbiome, and immune system: envisioning the future. Nature 2011, 474, 7351: 327-336
  • Lee YB, Byun EJ, Kim HS. Potential Role of the Microbiome in Acne: A Comprehensive Review. J Clin Med. 2019 Jul 7;8(7):987